I. Số lượng, địa bàn, cư trú

           Dân tộc Hoa còn gọi là Hán, tính đến năm 2009 toàn tỉnh có 18.444 người, phân bổ chủ yếu ở  các huyện Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam và một số ít ở thành phố Bắc Giang, Tân Yên, Yên Thế.

II. Một số đặc điểm chính

          Người Hoa làm nhiều nghề khác nhau: nông nghiệp, thủ công nghiệp, công nhân, viên chức, giáo viên, buôn bán , đánh cá... Nông dân Hoa có truyền thống trồng lúa nước lâu đời, có nhiều kinh nghiệm sản xuất, tạo ra được những công cụ tốt: cày, bừa dùng đôi trâu kéo, hái gặt lúa, cuốc, thuổng... Nhiều nghề gia truyền của người Hoa đã nổi tiếng từ lâu.

         Người Hoa thường cư trú tập trung thành làng xóm hoặc đường phố, tạo thành khu vực đông đúc và gắn bó với nhau. Trong đó, các gia đình cùng dòng họ thường ở quây quần bên nhau. Đồng bào có một số kiểu nhà ở phổ biến là: nhà 3 gian 2 chái, nhà chữ "môn", nhà chữ "khẩu", thường lợp ngói máng hoặc lá, phên, tường trình hoặc xây bằng đá, gạch mộc... Trong cách ăn mặc, đàn ông thường dùng quần áo như đàn ông Nùng, Giáy, Mông, Dao... Đàn bà mặc quần, áo 5 thân cài cúc vải ở bên nách phải, dài trùm mông, áo cộc tay cũng 5 thân. Các thầy cúng có y phục riêng khi làm lễ. Nón, mũ, ô là các đồ đội trên đầu thông dụng của người Hoa.

           Trong gia đình người Hoa, chồng (cha) là chủ hộ, chỉ con trai được thừa kế gia tài và con trai cả luôn được phần hơn. Cách đây khoảng 40-50 năm vẫn còn những gia đình lớn có tới 4-5 đời, đông tới vài chục người. Nay họ sống theo từng gia đình nhỏ

Một gia đình người Hoa

           Việc ma chay theo phong tục Hoa phải trải qua lần lượt các bước, lễ báo tang, lễ phát tang, lễ khâm liệm, lễ mở đường cho hồn người chết, lễ chôn cất, lễ đưa hồn người chết đến cõi "Tây thiên Phật quốc", lễ đoạn tang.

           Người Hoa quan niệm mọi vật đều có "hồn" hay "thần". Các bậc cha mẹ, ông bà... đã chết được thờ cúng tại nhà. Bên cạnh đó, đạo Khổng, đạo Phật, đạo Lão tác động sâu sắc. Thôn xóm người Hoa có chùa, đền, miếu để thờ cúng.

           Người Hoa thích hát "sơn ca" (san cưa) gồm các chủ đề khá phong phú: tình yêu trai gái, cuộc sống, quê hương, tinh thần đấu tranh... Ca kịch cũng là một hình thức sinh hoạt nghệ thuật được đồng bào ưa chuộng. Nhạc cụ có kèn, sáo, nhị, hồ, trống, thanh la, não bạt, đàn tì bà, tam thập lục... Ngày tết thường biểu diễn múa sư tử, múa quyền thuật. Lễ hội cũng là dịp tổ chức chơi đu, đua thuyền, vật, đánh cờ...

                                                                                                               Theo nguồn cema.gov.vn